Hoogsensitief en volwassen – anders of normaal?

Hoogsensitief en volwassen: ben je dan anders of normaal? Wanneer je er pas achter komt dat je hoogsensitief bent als je al lang volwassen bent, kan dat fijn zijn, maar ook moeilijk.

De kans is groot dat je al vele uitdagingen het hoofd hebt moeten bieden. Je weet dat je normaal bent en toch snapte je waarschijnlijk vaak niet waarom jij je nou zo anders voelde dan de meerderheid.

Geen excuus en ook niet bijzonder

Het feit dat je hoogsensitief bent, is geen excuus om overal last van te hebben. Het is ook geen ding om verheven over te doen. Maar het is wel belangrijk te beseffen hoe het bij jou werkt, want je eigenschap kan dus behoorlijk lastig zijn als je niet weet dat je het bent. Vooral in onze huidige maatschappij.

Voor mij viel alles op zijn plaats toen ik eindelijk werd bevestigd in mijn vermoeden hoogsensitief te zijn. Er ging een nieuwe wereld voor me open, terwijl ik allang in die wereld leefde. Maar nu zag ik het door een andere bril. En ik zag het niet alleen anders, ik hoorde en dacht en voelde het ook anders.

Ik begreep het eindelijk.

Aangepast

Als je pas als volwassene ontdekt dat je hoogsensitief bent, is de kans groot dat je je al je leven lang onbewust aanpast aan de verwachtingen en wensen van de mensen om je heen. Je hebt nooit goed geleerd om je grenzen aan te geven of zelfs je grenzen te voelen.

Je hebt je aangepast.

Door je gevoeligheid heb je een aantal prachtige karaktereigenschappen, maar in onze maatschappij kunnen die naar voren komen als een zwakte. Zeker wanneer je je niet bewust was – of bent – van je hoogsensitiviteit.

Veel volwassen personen van deze generatie die hoogsensitief blijken, hebben zich vroeger vaak anders gevoeld, hoewel ze toch wisten dat ze normaal waren.

Raar

Ik voelde me vaak een beetje raar. Ik wist wel dat ik normaal was en dat er niet echt iets anders was aan mij, maar toch voelde het vaak zo. Begreep bijvoorbeeld niet waarom de meeste anderen over zoveel dingen zo makkelijk konden doen.

Zo makkelijk.

Zonder nadenken.

Emotieloos.

Egoïstisch.

Simpel.

Want voor mij was het vaak niet simpel. En dat is het nog steeds niet.

Doe niet zo moeilijk

Waar de meeste anderen makkelijk over doen, daar doe ik moeilijk over. Tenminste, dat gevoel krijg ik vaak en dat wordt ook vaak zo verwoord door anderen. Ik denk diep na over vele dingen – dingen waar de meeste anderen totaal aan voorbij gaan.

Ik zie alles altijd van alle kanten en op alle mogelijke manieren.

Wanneer ik over gebeurtenissen, ideeën of keuzes nadenk, voel ik ook meteen alle bijbehorende emoties en mogelijke uitkomsten, van mezelf maar ook van de betrokken anderen. Ik ben er intens emotioneel bij betrokken.

Moeilijk?

Voor mij is dat normaal

En heel handig in vele situaties. Maar voor anderen duurt het bijvoorbeeld te lang voordat ik antwoord kan geven op een vraag. Dan ben ik nog aan het nadenken. Of mijn antwoord of uitleg is te lang. Of ik ga te lang door.

Hoezo, je kunt toch gewoon ja of nee zeggen? Je kunt toch gewoon antwoord geven op de vraag?

Nee dus.

Want ik houd ook rekening met de gevoelens van anderen, wanneer ik bijvoorbeeld een keuze moet maken. Of wanneer ik ergens iets van vind en ga zo maar door.

Of ik kom met een lading ongevraagd advies waar mensen zich ongemakkelijk bij voelen. Ik leef mij dan zo in de betreffende situatie in – en helemaal als het iets is dat mij aan het hart gaat – dat ik vele goede raad en ideeën laat horen, waar een ander niet om gevraagd heeft. Maar ik voel mijn eigen emoties en die van de ander en probeer te helpen.

Het is toch al lang al klaar?

Waar een ander al lang over de situatie en de bijbehorende emoties is heen gestapt en zich erbij heeft neergelegd, denk ik er nog steeds over na, hoe dat nou toch zo kon gaan, waarom het niet anders is aangepakt, wat je alsnog zou kunnen doen, hoe het in de toekomst mogelijk op een andere manier kan worden gedaan, wat ik zou kunnen doen en ga zo maar door.

Ik voel mij uitermate verantwoordelijk en heb een groot rechtvaardigheidsgevoel. Wat betreft mezelf maar ook met betrekking tot anderen.

Ik kan ook enorm doordraven, zeggen ze dan. Zo belangrijk is het toch niet? Dat heb je al gezegd, ja. Al een paar keer. Zelfs al honderd keer.

Hou nou maar op

Dat moeten ze toch gewoon zelf weten.

Laat het gewoon.

Nee.

Gaat niet.

Hoezo begrijpen ze dat niet?

Veel hoogsensitieve volwassenen voelden zich als kind vaak onbegrepen. Maar wanneer je er als normaal volwassen mens nog niet achter bent dat je hoogsensitief bent, kun je je nog steeds een beetje anders voelen dan de overgrote meerderheid.

Karaktereigenschap

Hoogsensitiviteit is geen stoornis. Het is ook niet erg bijzonder, want het komt vaak voor. Maar als je je er niet bewust van bent, merk je toch dat je niet functioneert zoals de meerderheid. En dat wordt vaak wel zo geprobeerd of verwacht, omdat het een eigenschap is die niet zichtbaar is, maar die wel voortdurend de manier beïnvloedt van hoe jij je omgeving ervaart.

Hoogsensitiviteit is een karaktereigenschap. Je wordt ermee geboren. Net zoals de één geboren wordt met veel aanleg voor sport, wordt de ander geboren met een fijngevoelig zenuwstelsel.

Fijngevoelig zenuwstelsel

Met zo’n fijngevoelig zenuwstelsel maken alle prikkels uit de omgeving een diepere indruk dan bij niet hoogsensitieve personen. Hoogsensitieve mensen hebben ook meer tijd en rust nodig om deze te verwerken.

Ze denken er ook langer over na. Ze hebben bijvoorbeeld meer tijd nodig om zaken af te wegen en beslissingen te nemen. Daarbij speelt hun gevoel een uiterst belangrijke rol. Alles wordt intenser gevoeld en ervaren. Tenslotte is ook de hersteltijd langer.

Geen excuus of verbijzondering

Iedereen heeft andere kwaliteiten en talenten en iedereen is anders.

Het feit dat je hoogsensitief bent, is geen excuus om overal last van te hebben. Het is ook geen ding om verheven over te doen. Maar het is wel belangrijk te beseffen hoe het bij jou werkt, want je eigenschap kan dus behoorlijk lastig zijn als je niet weet dat je het bent. Vooral in onze huidige maatschappij.

Zichtbare of onzichtbare aangeboren eigenschap

Wanneer je aangeboren eigenschap is dat je linkshandig bent, ga je ook niet proberen rechts te schrijven. Wanneer je dat wel doet, lukt dat niet goed. Ga je enorm je best doen om rechts te schrijven, zal het uiteindelijk redelijk lukken, maar niet van hetzelfde niveau als met je voorkeurshand. Dat geldt ook voor de linkshandige kinderen die vroeger gedwongen werden om rechts te schrijven.

Links of rechts?

In de huidige maatschappij kan het voor hoogsensitieve personen een beetje zijn alsof ze proberen links te schrijven terwijl ze rechtshandig zijn. Ze passen zich aan omdat ze niet beter weten of omdat ze dat zo gewend zijn.

Als je niet weet dat je hoogsensitief bent, kan je je dus afvragen hoe het komt dat jij moeite hebt met dingen waarmee de meeste anderen geen moeite hebben, ook al ben je volwassen en normaal en niet zozeer opvallend anders.

Of je houdt het lange tijd vol te functioneren en bent op de top van je presteren op je werk, maar moet op den duur concluderen dat jij het niet meer vol kan houden. De nooit pauze mentaliteit, de werkdruk, het lawaai van collega’s, de muziek op de achtergrond, de rotzooi om je heen, het geroddel, de emoties die je eraan overhoudt, de gesprekken die in je hoofd blijven doorgaan, et cetera.

Eigen grenzen

Jij ligt echt altijd de hele nacht wakker na een avondje stappen of een feestje, terwijl je mede feestgangers als een blok liggen te slapen. Dat soort dingen kan je lang volhouden, maar het is fijner als je weet hoe je binnen je eigen grenzen kunt blijven.

Je houdt namelijk hartstikke van een feestje en je bent echt goed in het werk dat je doet. Juist omdat je je goed kunt inleven in anderen, juist omdat je perfectionistisch bent ingesteld en een doorzetter bent, lever jij kwaliteit op je werk. Je bent met iedereen begaan, ziet het grote doel voor je, belicht problemen van meerdere kanten.

Last of kwaliteit?

Hoogsensitiviteit kan als een last of kwaliteit ervaren worden, afhankelijk van de manier hoe ermee wordt omgegaan. Dat hangt ook weer af van hoe ermee werd omgegaan door ouders, leerkrachten en jezelf. En het hangt natuurlijk ook af van de rest van de mensen die deel uitmaken of uitmaakten van je omgeving.

Tegenwoordig is er steeds meer bekend over hoogsensitiviteit en wordt het eerder opgemerkt.

Tegelijkertijd is er nog enorm veel onbegrip. Vooral wanneer het kinderen betreft die overprikkeld of zelfs langdurig overbelast zijn. Er zijn veel volwassen personen die vinden dat een kind erg anders is dan de rest of dus niet normaal, terwijl het alleen maar hoogsensitief is en niet goed begrepen en begeleid wordt, waardoor het lastig gedrag laat zien.

Je moet maar gewoon meedoen. Als je dat niet doet – of niet meer doet of kunt doen – ben je zwak of overbelastingsgevoelig of stel je je aan. Of je hebt juist een stoornis.

Want wat is normaal?

De maatschappelijke eisen op werk, school en thuis liggen tegenwoordig hoog.

Iedereen moet presteren, werken, zowel kinderen opvoeden als werken, sporten, vrienden hebben, op sociale media actief zijn, altijd bereikbaar zijn zowel voor werk als privé, mediteren, er goed uitzien, gezond eten, wat nog meer?

Kinderen moeten ook gewoon meedoen.

Vele kinderen op de basisschool lopen al rond met mobieltjes en plaatsen filmpjes op sociale media en gaan ’s nachts kijken of ze nog berichten hebben.

Veel hoogsensitieve kinderen kunnen de eisen op school, de drukte in de klassen, de continu roosters, de vele wisselingen van leerkrachten, de stress op kinderdagverblijven en naschoolse opvang en drukte thuis en op sport ook niet bijbenen. Problemen thuis en op school versterken elkaar en al helemaal als er te weinig begrip is.

Wanneer een kind hoogsensitief is en dat wordt niet erkend of herkend, is er te weinig kennis aanwezig om een kind te ondersteunen. Dus heeft je hoogsensitieve kind een last of een kracht?

Het is geen aandoening, maar inzicht is fijn. Voor iedereen

Hoogsensitiviteit is geen diagnose. Geen stoornis.

Je bent normaal, want je bent alleen maar hoogsensitief, of je nou volwassen bent of een kind.

Het is wel fijn om inzicht te hebben in wat het in de dagelijkse praktijk inhoudt om hooggevoelig te zijn. Het is daarom toch wel handig om het een naam te geven.

Door de eigenschap te herkennen en wanneer je zelf hoogsensitief bent – misschien eindelijk – te begrijpen wat het inhoudt, zal je jezelf beter begrijpen. Daardoor ben je vanzelf in staat beter voor jezelf te zorgen.

Of je bent zelf niet hoogsensitief, maar kunt iemand anders een beetje beter begrijpen.

Intens

Omdat hoogsensitieve personen alle zintuiglijke prikkels dus intenser ervaren, diepgaander voelen, er langer en uitgebreider over nadenken en ook langer de tijd nodig hebben om alles te verwerken, kan dat soms lastig zijn.

Maar dat intens ervaren en verwerken gebeurt ook in positieve zin.

En dat is nou juist precies hetgeen zo mooi is aan hoogsensitiviteit.

Genieten

Omdat je alle prikkels intenser ervaart, beleef je ook de leuke en mooie en geweldige dingen intenser. En die hebben ook langer de tijd nodig om verwerkt te worden.

Vroeger

Vroeger waren school, verjaardagen, partijtjes, familievisites, feestjes, zwemles, schoolkampen, familiedagjes en sportclubs waarschijnlijk lastig voor je. Dat kan zijn op de basisschool, maar ook op de middelbare school, of allebei.

Uitgaan? Examenfeestjes? Een volle schoolkantine?

Ook wanneer je als beginnend volwassene verder ging studeren of werken, kon dat worden ervaren als bedreigend en eng. Of wel leuk maar gewoon vermoeiend.

Gesloopt

Studentenvereniging? Een kamer vol nieuwe collega’s? Een vrijdagmiddagborrel? Reünie?

Ook wanneer je al lang volwassen bent, kunnen dat soort situaties een gevoel van onbehagen bij je oproepen. Of je vindt het wel gezellig, maar voelt je achteraf totaal gesloopt.

Ware emoties

Al die situaties die vroeger dikwijls als bedreigend werden ervaren, maakten dat je je vaak angstig, ongemakkelijk, onzeker en beschaamd voelde.

Verlegen, bang.

Tegelijkertijd had je geleerd je ware emoties niet te tonen, waardoor je je soms eenzaam en alleen voelde.

Je kon niet vertrouwen op je gevoel.

Negatieve conclusie

Het gevolg was dat je onbewust een negatieve conclusie over jezelf trok.

Ik ben zwak, ik ben raar, ik voldoe niet, ik hoor er niet bij. Met alle gevolgen van dien. Je voelde of voelt je niet gezien en begrepen, onrustig, oververmoeid, gespannen.

Nu je al volwassen bent, weet je dat je normaal doet en bent, je hebt intelligent werk en bent een heel gewoon mens, maar toch voel je je dan anders of zo, als je hoogsensitief bent en vooral als je dat niet weet.

Je hebt meestal geleerd je rustig te houden en observerend, afwachtend, op de achtergrond, je aan te passen aan anderen. Maar je innerlijk leven is groots. Je bent gedreven en passioneel, maar dat zien ze vaak niet aan je. Wanneer je wel van je laat horen, lijken de meesten niet te begrijpen wat je precies bedoelt en waar je je zo druk om maakt.

Grenzen en bij jezelf blijven

Je vindt het vaak moeilijk om je grenzen aan te geven, of je weet niet goed waar je grenzen liggen. Omdat je vaak gewend bent je vooral naar anderen te voegen en aan de eisen te voldoen die algemeen gelden.

Je geeft vaak je energie weg aan anderen en vindt het moeilijk om bij jezelf te blijven.

Dit maakt dat je vatbaarder bent om overspannen te raken of zelfs burn-out. Wanneer je zo vaak over je grenzen gaat dat je echt een burn-out krijgt, dan zorgt dat voor nog meer onbegrip vanuit je omgeving, wat het nog lastiger maakt als hoogsensitief persoon.

Je neemt vaak onbewust gevoelens van anderen over, en leeft zo intens mee met de ander, dat je anderen wil helpen en jezelf te weinig helpt.

Dat alles gebeurt zonder dat je het in de gaten hebt.

Zwakte

Onze westerse maatschappij ziet gevoelig zijn vaak als een zwakte, waardoor anderen je misschien wel eens bestempelen als iemand die te veel piekert, die zich te veel zorgen maakt. Ze vinden dat je zwaar op de hand bent, of overgevoelig of aanstellerig. Als jij last hebt van een bepaalde negatieve sfeer, weten de meesten niet wat je bedoelt, maar je bent sfeergevoelig.

Je maakt je te druk.

Vaak ben je snel moe, je bent iemand met weinig energie en je bent stressgevoelig. Je kunt weinig hebben en vaak zien ze je als verlegen. Te serieus. Niet zo sociaal misschien.

Maar als iemand jou echt kent, blijkt het tegenovergestelde waar.

Positiviteit

Wanneer jij jezelf zou omschrijven, kun je jezelf herkennen in het diep nadenken en voelen met betrekking tot zaken die ertoe doen.

Je bent bedachtzaam, creatief, empathisch en je zoekt naar zingeving, naar diepgang. Je bent begaan met anderen en behulpzaam. Jij gebruikt je hersens maar ook je gevoel. Je bent iemand die originele ideeën en oplossingen heeft. Jij zoekt naar vrijheid en hebt geregeld rust en tijd voor jezelf nodig.

Waar anderen overal aan voorbij gaan en alleen bij de feiten blijven, herken jij je in het gewoon weten en voelen wat nodig is of wat iemand nodig heeft. Je bent nauwkeurig en hebt oog voor detail en nuances, zowel wat betreft feiten als wat mensen onbewust uitstralen.

Valkuilen

Je hebt dus prachtige eigenschappen. Maar wanneer je niet goed genoeg voor jezelf zorgt, kun je een aantal valkuilen herkennen.

Dan ben je iemand die gestuurd wordt door perfectionisme. Je hebt (te) weinig zelfvertrouwen. En je kunt jezelf verliezen in besluiteloosheid en in keuzestress. Je hebt moeite om bij jezelf te blijven en hebt daardoor sneller last van lange werkdagen, stress en een drukke werkomgeving. Ook wanneer je thuis te weinig aan je rust toekomt, heeft dat direct effect op jouw gemoedstoestand.

Sensitiviteit waarderen en ontwikkelen

Wanneer jij als volwassen mens jezelf en je hoogsensitiviteit normaal leert te waarderen en ontwikkelen, als je dat nog niet had gedaan, omdat je niet wist dat je hoogsensitief bent en de negatieve aspecten ervan vaak meer op de voorgrond stonden, dan gaat er een wereld voor je open.

Er gaat een wereld voor je open.

&

Blije inspiratie in je mail ontvangen? Ja, leuk! Nee, dank je.

Dit is

Laat dit veld leeg als je een mens bent: